‘Bloeigericht leidinggeven’, voor waardevol werk en resultaat

‘Bloeigericht leidinggeven’ is de visie van Bloeisupport op goed management. Het geeft aangrijpingspunten als je als manager bij wilt dragen aan de bloei van je organisatie en die van de mensen voor en met wie je werkt. Niet alleen je medewerkers, maar ook je klanten, eigenaars, financiers en andere belanghebbenden.

Bloeigericht leidinggeven betekent beslist ook het ruimte geven aan de bloei van jezelf, in je werk en in je leven. Dat op de eerste plaats, want zonder doorleefd zelf-management is het lastig om anderen goed te supporten in hun bloei.

‘Bloeigericht leidinggeven’ is ook concreet en nuchter. Het is gericht op optimaal resultaat bereiken met je team(s). Juist door de insteek op floreren en de verbinding die je daarmee bereikt. Het sluit aan bij hoe motivatie werkt. En hoe we betekenis in ons werk kunnen realiseren.

Voor bloeigericht leidinggeven hebben leidinggeven in mijn visie vijf hoofdfactoren – of ‘knoppen’ – waarmee ze kunnen sturen en goede samenwerking en resultaten kunnen realiseren. Daarbij zie ik tien kernkwaliteiten van leidinggevenden die daarbij in voldoende mate nodig zijn. In dit artikel ga ik op beide verder in.

Daaraan vooraf wil ik stilstaan bij de factor die dat alles overstijgt, namelijk hoe je jezelf ziet en stuurt als mens en leidinggevende, in relatie tot met wie je omgaat in je werk.

WAARDEVOL LEIDINGGEVEN START MET DOORLEEFD ZELFMANAGEMENT

Rijke zelfsturing heeft in mijn visie met 4 aspecten te maken:

1. Mensbeeld 

Hoe kijk je in het algemeen tegen mensen aan? Zijn ze vooral uit op eigen belang of meer gericht op samenwerking? Zijn mensen in principe gelijkwaardig of verschilt hun waarde afhankelijk van de situatie? Wat motiveert mensen volgens jou vooral: beloning, waardering, uitdaging, ruimte, ontwikkeling, invloed, betrokkenheid? Wat betekent dit voor jouw management en wat geldt hiervan voor jezelf?

2. Levensfilosofie en moraal

Hoe kijk je tegen de betekenis van het leven aan mede i.r.t. werk en leidinggeven? Is er een hoger doel of een hogere macht volgens jou, en zo ja, wat betekent die voor jou en je management? Wat zijn voor jou wezenlijke waarden en wat betekenen die voor jouw werk en rol daarbinnen? Wat vind je nastrevenswaardig gedrag in je leven en werk, wat afkeurenswaardig? Hoe beoordeel je wat je goed vind en wat fout? Wat betekenen integriteit en ethiek voor je? Hoe werken die in je management en samenwerking door?

3. Visie op de samenleving, organisaties en werk

Wat is je visie op de rol van de samenleving en overheid i.r.t organisaties en mensen? Vijand of vriend; voorwaarde of belemmering? Wat is je idee over de betekenis van organisaties – bedrijven/instellingen – voor mensen; wat verwachten mensen van hun werk, teams, leidinggevenden en organisaties? En wat vind jij daarvan terecht en wat niet?

4. Persoonlijke eigenschappen en je zelfkennis daarvan

Wat zijn je sterkere kwaliteiten als mens en leidinggevende en wat je zwakkere? Welke betekenis hebben deze voor je effectiviteit? Wat als er ‘druk op de ketel staat’? Hoe ga je met je fouten en soms falen om? Hoe reflecteer je op jezelf en je handelen plus de resultaten daarvan? En hoe leer je daarvan?

Je persoonlijke mix van deze aspecten en je bewustzijn ervan en sturing erop, bepalen mee hoe jij in jouw praktijk leiding geeft. En dus hoe je aan de vijf knoppen voor bloeigericht leidinggeven draait.

VIJF KNOPPEN VOOR BLOEIGERICHT LEIDINGGEVEN

Ik onderscheid vijf hoofdelementen voor bloeigericht leidinggeven; vijf ‘knoppen waaraan je kunt draaien’. Dat zijn: 1. doelen, 2. drijfveren, 3. afspraken, 4. communicatie en 5. middelen. Ik licht ze hieronder verder toe.

1. Doelen

Bloeiende teams en organisaties realiseren doelen en resultaten waar hun klanten, financiers, medewerkers en andere belanghebbende blij mee zijn en die waarde toevoegen aan onze samenleving. Ze passen binnen het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen, gericht op de optimale combinatie van belangen van mensen, planeet en onderneming (People – Planet – Profit).

Leidinggevenden zijn in staat om die doelen en resultaten samen met hun mensen steeds helder te benoemen en de verwachtingen van de betrokkenen daarop voldoende afgestemd te krijgen. Vervolgens om de acties van hun team(s) daarop te richten en de uitkomsten te monitoren.

Ze sturen op doelen en dragen daarmee bij aan de verbinding van de buitenwereld met hun team. Planning en monitoring van acties en resultaten zijn hierbij een belangrijke middelen. Op die manier leveren ze met hun ondernemerschap de beste toegevoegde waarde voor hun organisaties.

Ze doen dat oplossingsgericht, praktisch en concreet. En met positieve energie en optimisme en met passende wils- en daadkracht. Ze laveren daarbij tussen standvastigheid en flexibiliteit; tussen een duidelijke koers en steeds ook ruime voor nieuwe inzichten.

Doorlopend goed geformuleerde doelen en resultaten vormen ook een belangrijke brug naar de motivatie en betrokkenheid van medewerkers. Daarover meer bij het volgende onderdeel.

Drie checkvragen  voor jouw praktijk over ‘doelen’:

1. Zijn de doelen van je team en organisatie voor het komende jaar duidelijk genoeg en gedragen? En zijn ze maatschappelijk verantwoord?
2. Is er voldoende doorlopende uitwisseling en afstemming over die doelen en doorlopende concretisering plus bijstelling waar nodig?
3. Zijn jullie in je samenwerking hiermee zowel effectief als wendbaar genoeg? Weten jullie én voldoende resultaat te boeken én vroegtijdig te schakelen als de omstandigheden wijzigen?

2. Drijfveren

Een tweede minstens zo belangrijk element van bloeigericht leidinggeven is de gerichtheid op de drijfveren of motivatie van medewerkers. Dat mede in relatie tot je eigen beweegredenen; zonder goede verbinding met je eigen motieven zul je ook minder goed in kunnen spelen op die van anderen.

Het is belangrijk om goed te weten wat je mensen willen in relatie met hun werk en om die kennis actief te verbinden met jullie gezamenlijke doelen in je organisatie. Als medewerkers wil je graag iets waardevols doen waar je trots op kunt zijn waar je plezier aan beleefd, en waar je voor beloond wordt. Hierbij speelt vaak ook een zekere mate van competitie  in het samenspel met collega’s, klanten en opdrachtgevers.

Niet te onderschatten is daarbij het belang van positieve bejegening en de waardering voor inzet en intentie van je mensen. En van opbouwende feedback over functioneren. De meeste mensen staan alleen open voor -beperkte- kritiek tegen een achtergrond van oprecht gegeven complimenten. Empathie en procesgevoeligheid van de leidinggevende zijn hiervoor vanzelfsprekende voorwaarden.

Drie checkvragen hierbij zijn:

1. Hoe kun je optimaal ruimte geven aan betrokkenheid, tevredenheid en ontwikkeling van je medewerker?
2. Wat willen je medewerkers aan zingeving en erkenning in het werk en kunnen ze dat realiseren?
3. Hoe kun je competenties en ambities optimaal combineren met wat wenselijk is? En hoe kaart je mis-matches tussen mensen en hun functies effectief en eerlijk aan?

3. Afspraken

Een derde belangrijk element van bloeigericht leidinggeven vormen de werkafspraken. Zowel die je één op één maakt met je medewerkers, als die voor organisatie en teams als geheel of  voor onderdelen daarbinnen. De meeste mensen willen graag weten wat ze moeten doen en waar ze aan toe zijn in hun werk.

Het gaat in de eerste plaats om resultaat en taakafspraken, waaronder ook accurate functiebeschrijvingen. Daarnaast om zinnige afspraken over hoe jullie je werk aanpakken. En ook de beschrijvingen van de structuur, systemen en processen in organisaties vormen vaak een belangrijk houvast.

De kunst is om dit onderdeel dynamisch en efficiënt in te zetten. Afspraken werken als ze simpel zijn en eenvoudig vindbaar en toepasbaar. Ze moeten ook goed zichtbaar zijn en transparant. En je moet er  dagelijks of zeer regelmatig concreet mee bezig zijn en weer aanpassen als dat nodig is.

Drie checkvragen:

1. Zijn de ‘afspraken’ in jouw team of organisatie accuraat, levend en helder?
2. Doe je voldoende om steeds aan regels te schrappen wat overbodig is en juist te activeren wat nuttig is?
3. Zijn je mensen zelf ook mede-verantwoordelijk voor het levend houden van afspraken en ervaren ze dat ook zo?

 

4. Communicatie

Goed leidinggeven en samenwerken doe je uiteraard ook door middel van actieve en adequate communicatie. Je gerichtheid op doelen, drijfveren en afspraken ondersteun je ermee.

Essentiële waarden van bloeigerichte communicatie zijn: eerlijkheid, openheid, positiviteit, inspiratie, samenhang en verbinding.

De basis van bloeigericht communicatie is het directe live-overleg met je mensen. In één-op-één-situaties, in divers klein verband, in teams en breder soms. Daarnaast heb je andere kanalen te benutten. Als leidinggevende bekleed je voor je team verschillende rollen in communicatie: Bijvoorbeeld die van ambassadeur, vertegenwoordiger, voortrekker, filter, verbinder en bruggenhoofd.

Een belangrijk aspect van communicatie is ‘tijd’. Zowel in de planning en timing waarmee je je zaken aanpakt, als ook in het tempo waarin je dat doet. Naast hogere snelheid van handelen als de urgentie die vraagt, zijn er ook rustiger fasen nodig voor analyse en beschouwing.

Deze laatste komen nogal eens in verdrukking. Bloeigerichte leidinggevenden sturen ook hun tijd, passend bij wat nodig is.

De drie checkvragen voor je praktijk zijn hierbij:

1. Voldoet je communicatie aan de doelen en waarden die je uit wilt dragen? ‘Teach’ je wat je ‘preacht’? Ondersteunt je communicatie de sfeer en cultuur die je wilt?
2. Doe je naast de collectieve communicatie voldoende aan je een-op-een-contact en je overleg met teams en andere verbanden?
3. Sluit je communicatie goed aan bij wat je wilt met je doelen, drijfveren en afspraken?

 

5. Middelen

Een vijfde en laatste element voor bloeigericht leidinggeven vormen de middelen voor goed en plezierig (samen)werken. Van veilige werkmiddelen en (ict-)tools met goede kwaliteit, via goede werkruimtes en voorzieningen, tot en met een redelijk loon naar werken en goede secundaire arbeidsvoorwaarden.

De bloei van teams en mensen wordt hier meestal niet meteen sterk door bevorderd, maar kan door slechte randvoorwaarden wel worden beperkt. Dus ook dit element verdient je aandacht als je je team en mensen wilt verrijken met jouw leiding.

Checkvragen:

1. Ondersteunen je middelen voldoende wat je wil met je management en team/afdeling/organisatie?
2. Zitten er geen ‘show-stoppers’ tussen: middelen of het gebrek daaraan die ernstig afbreuk doen aan wat je op andere fronten wilt realiseren?
3. Heb je voldoende op je vizier op hoe je middelen beleid (of het gebrek daaraan op onderdelen) bijdraagt aan of afbreuk doet aan de motivatie die je wil en aan de sfeer/ cultuur in je organisatie?

 

TIEN KERNKWALITEITEN VAN FLOREREND MANAGEMENT

Bloeigerichte managers zijn in staat om samenhangend te sturen met de vijf hiervoor genoemde ‘knoppen’, afhankelijk van wat de situatie vraagt.

Je kunt dit ook benaderen vanuit de competenties die dit vraagt. Daarbij spelen in mijn visie tien kernkwaliteiten een rol. Goed management heeft op alle punten voldoende basis in huis en blinkt persoonlijk uit in minstens drie ervan.

1. Goed zelf-management

Goed leidinggeven begint met goede zelfkennis en zelfsturing. Je bewust zijn van je motieven en doelen en ook van je krachten en zwakten is de basis voor jou toegevoegde waarde als manager. Wat wil je realiseren voor jezelf en voor anderen, en hoe breng je dat goed in verbinding in jouw werk?

2. Organiseervermogen

Een belangrijke succesfactor is je organiseer-vermogen, met hoofdactiviteiten als:  prioriteren, plannen, werk verdelen, besluiten, beoordelen en sturen

3. Overzicht hebben en koers bepalen

Goede managers hebben doorlopend overzicht op hun relevante werkveld. Zowel buiten hun team of organisatie als er binnen. Op basis daarvan weten ze steeds accuraat,  samen met hun mensen en belanghebbenden,  hun koers te bepalen.

4. Resultaatgericht zijn, nuchter en praktisch

Effectief management is gericht op resultaat bereiken met je mensen en belanghebbenden. Natuurlijk heb je  daarvoor koers en plannen nodig. Maar vooral ook een praktische, efficiënte aanpak van zaken. Realiseren van verbetering gaat eerder door uitproberen en weer bijstellen, dan door het van a tot z uitvoeren van gedetailleerde plannen van aanpak.

5. Gericht op samenwerken

Je daadkracht als leidinggevende is zo sterk als die van je team. Effectief management betekent dat je de krachten van je medewerkers en stakeholders weet aan te spreken en te bundelen. Een kerncompetentie daarbij is een goed inlevingsvermogen in wat anderen beweegt en daar actief op in kunnen spelen. En empathie is een niet te onderschatten (v)aardigheid.

6. Durf en ondernemerschap

Elke managementpositie vraagt ook altijd durf om richting aan te geven, besluiten te nemen en knopen door te hakken. En om proactief kansen te benutten en problemen te voorkomen. Leiderschap is ook altijd ondernemerschap.

7. Bevorderen van positiviteit en optimisme

Goede leidinggevenden bevorderen de positieve energie in hun teams of afdelingen. Ook als het tegenzit. Natuurlijk niet zonder realiteitszin. Maar managers zien hun glazen altijd minstens half vol in plaats van half leeg.

8. Open, duidelijk en eerlijk

Een belangrijke eigenschap van succesvol leidinggeven is duidelijkheid. Dat betekent helderheid scheppen in verwachtingen naar en tussen medewerkers. En openheid over normen, afwegingen en oordelen. Dit zijn niet alleen eigenschappen om jezelf aan te houden als leidinggevende, maar ook om te bevorderen in je team.

9. Vasthoudend, gedisciplineerd en geduldig

Aanvullend op slagvaardigheid en snelheid is voor goed leidinggeven aan de andere kant ook vasthoudendheid nodig en uithoudingsvermogen. Grotere doelen zijn alleen met focus, discipline en geduld te bereiken.

10. Flexibel, wendbaar, aanpassend

Omstandigheden veranderen voortdurend en misschien ook steeds sneller. Dat vraagt naast de gerichtheid op resultaat en continuïteit ook steeds om aanpassing en flexibiliteit. En om een doorgaand in en uit-zomen op je situatie. Niet alleen van jezelf, maar ook van die van je mensen, organisatie en netwerken waarin je deelneemt.  Goed managen is steeds  zoeken naar de beste balans.

 

COACHING, TRAINING, ADVIES VOOR BLOEIGERICHT LEIDINGGEVEN

Met Bloeisupport bied ik je coaching, advies en training voor jouw bloeigerichte leiding aan je mensen.
Graag ben ik je sparringpartner voor de opgaven die je tegenkomt, zoals:

• Hoe stimuleer je de inzet en betrokkenheid van je mensen optimaal?
• Op welke manier creëer je doorlopend draagvlak voor een gedeelde koers?
• Hoe zorg je dat je team leert van ervaringen en dat groeien vanzelfsprekend is?
• Op welke wijze ga je veerkrachtig om met weerstand en met tegenslagen?
• Hoe zet jijzelf jouw krachten het beste in en hou je rekening met je minder sterke punten?

Ik kan putten uit ruim dertig jaar praktijkervaring in managementfuncties en in coaching en opleiding voor leidinggevenden.  Daarin heb ik gaandeweg mijn ideeën ontwikkeld over bloeigericht leidinggeven.
In mijn coaching en training deel ik deze inzichten graag met je. Ook om daar zelf weer verder van te leren.

Ik heb in het bijzonder ervaring in de gezondheidszorg, in onderwijs en in de publieke sector. Maar ik ben ook breed in de profitsector thuis.  De essenties van ‘bloeigericht leidinggeven’ gelden volgens mij voor elke maatschappelijke sector.

Klik hier voor meer informatie. Of neem direct contact op voor een vrijblijvende oriëntatie.

Mart Stel – Bloeisupport
Voor florerend samenwerken & leidinggeven